Maaien en schapenbegrazing

Ruw gras kenmerkt zich door de natuurlijke uitstraling waar grassen en kruiden tot bloei komen. Deze ruwe grassen dragen bij aan een betere leefomgeving voor de bijen en andere insecten. Ruw gras wordt één of twee keer per jaar gemaaid. De eerste maaironde vindt plaats tussen week 24 en week 27, de tweede tussen week 40 en week 44. Schrale gronden waar het gras langzaam groeit worden vaak één keer gemaaid. Locaties waar de grond voedzaam is en het gras harder groeit wordt twee keer gemaaid. Hierbij wordt het maaisel direct afgevoerd. Niet overal wordt alles afgemaaid, zodat insecten het hele jaar door plekken hebben om te schuilen en voedsel te vinden.

Bloemrijk gras is van groot belang voor dagvlinders, bijen en andere kleine dieren die van nectar en stuifmeel leven. Bloemrijk gras bevat naast grassen ook veel meerjarige bloemen die vaak ingezaaid zijn met een bloemenmengsel. Op deze plekken wordt de bodem niet of nauwelijks verstoord en er wordt jaarlijks één keer gemaaid tussen week 42 en 46. Ook hier is het streven om tijdens de maaibeurten stukken te laten staan zodat insecten het hele jaar door plekken hebben om te schuilen en voedsel te vinden.

Op aangewezen locaties zorgen de schaapskuddes van een herder twee tot drie keer per jaar voor natuurlijke begrazing. Circa 500 schapen houden de grassen, kruiden en andere planten kort en vervangen op die plekken het machinale maaiwerk. Minder machines betekent minder geluidsoverlast en CO2-uitstoot, maar ook de graslanden veranderen. 

Deze manier van onderhoud is duurzaam en draagt bij aan het ontstaan en verspreiding van meer kruiden. Daarnaast verschraalt de bodem, wat zorgt voor meer biodiversiteit. Ook blijft langs de randen van bosjes vaak meer begroeiing staan. De kuddes verplaatsen zich door de wijk en staan maximaal een paar dagen op dezelfde plek. De grotere oppervlakten kunnen door de herder gebruikt worden als weekendplaats voor de schapen. Het kan voorkomen dat sommige stukken overgeslagen worden wanneer er bijzondere soorten groeien.

Ziet u een probleem bij de schaapskudde dat direct gevaar oplevert?

Dan kunt u bellen naar Schapenbegrazing Doetinchem op het telefoonnummer +31 6 467 538 10. Voor algemene vragen en minder dringende meldingen neemt u contact op met Buha.

Blauwtongvirus in de schaapskudde

Blauwtong is een virusziekte bij schapen en andere herkauwers zoals runderen en geiten. Op de website van de NVWA is meer te lezen over het virus. Omdat er veel verschillende varianten van het blauwtongvirus zijn, verschilt de ernst van de uitbraak per jaar. De herder die verantwoordelijk is voor de kuddes in de gemeente Doetinchem laat schapen met het blauwtongvirus waar het kan bij de kudde. Schapen zijn immers kuddedieren en vers gras is het best mogelijke voedsel. Wanneer blijkt dat een schaap te zwak is om bij de kudde te blijven, dan haalt de schaapsherder het dier uit de kudde en wordt het op stal verder behandeld. Het herstel van het blauwtongvirus duurt twee tot drie weken.

De sloten in het buitengebied worden deels jaarlijks gemaaid (vooral watervoerende sloten) en het andere deel om het jaar. Maaien gebeurt tussen week 42 en week 47. Ook hier proberen we steeds vaker om stukken begroeiing te laten staan en gefaseerd te maaien. De begroeiing die blijft staan wordt de eerstvolgende maaironde wel gemaaid om zo verruiging tegen te gaan.

Bermen zijn erg belangrijk voor de biodiversiteit in de gemeente Doetinchem. Door ze ecologisch te beheren vormen ze verbindingsstroken waarmee planten en dieren andere gebieden kunnen bereiken. Toch betekent dit niet dat we de natuur in alle bermen zijn gang kunnen laten gaan. Per berm bekijken we jaarlijks wat voor die plek de beste optie is. Soms moet er bijvoorbeeld gemaaid worden omdat bepaalde kruiden de overhand hebben of omdat de zichtlijnen van het verkeer in het gedrang komen. De bermen worden maximaal twee keer per jaar gemaaid. De eerste maaironde vindt plaats aan het eind van de lente (tussen week 24 en week 27), de tweede maaironde wordt in het najaar uitgevoerd (tussen week 42 en week 46). 

Achter het gemaaide stuk laten we bij iedere maaibeurt begroeiing staan. Op deze manier blijven de verbindingsstroken voor planten, dieren en insecten behouden. Door het maaisel direct af te voeren treedt er verschraling op in de bermen. In de loop van de jaren komt er dan minder voeding bij het gras, waardoor het gras minder overheersend wordt en we de groei van bloemen stimuleren.

Op sommige locaties wordt het maaisel niet direct opgezogen. Het wordt gemaaid met een schotelmaaier. Het maaisel blijft eerst 3-7 dagen liggen, zodat zaden eruit kunnen vallen, daarna wordt het afgevoerd (ook wel hooilandbeheer genoemd). Deze manier wordt veelal in de wat bredere bermen toegepast.